buildingSMART Türkiye, İMSAD "İnşaat Projeleri Gelişim Aşamaları" Çalışması ETP Görüş ve Öneriler
buildingSMART Türkiye, İMSAD "İnşaat Projeleri Gelişim Aşamaları" Çalışması
ETP Görüş ve Öneriler
buildingSMART Türkiye, İMSAD "İnşaat Projesi Gelişim Aşamaları" ile ilgili çalışması “ETP Tasarım Kavramları”, “ETP BIM” çalışma gruplarımızda yapılan toplantılarda değerlendirilmiş olup; çalışmaya değerli görüşleri ve önerileri ile katkı koyan tüm aşağıdaki arkadaşlarımız ile beraber aşağıdaki ortak görüş ve önerilerimiz buildingSMART Türkiye, İMSAD 'a gönderilmiştir.
Sağlıklı günler, çalışmalarınızda başarılar dileriz.
Başak Bozkurt Sabri Pehlivan Sabri Günaydın
Bu çalışmayı görüş ve önerileri ile gerçekleştirenler alfabetik olarak aşağıdadır.
Başak Bozkurt
Celal Aktaş
Gürol Mutaf
Mehmet Karadurak
Mehmet Mazmanoğlu
Noyan Sancar
Nur Güleç
Sabri Günaydın
Sabri Pehlivan
Tülay Kanıt
Sağlıklı günler, çalışmalarınızda başarılar dileriz.
Başak Bozkurt Sabri Pehlivan Sabri Günaydın
Bu çalışmayı görüş ve önerileri ile gerçekleştirenler alfabetik olarak aşağıdadır.
Başak Bozkurt
Celal Aktaş
Gürol Mutaf
Mehmet Karadurak
Mehmet Mazmanoğlu
Noyan Sancar
Nur Güleç
Sabri Günaydın
Sabri Pehlivan
Tülay Kanıt
ETP GENEL NOTLAR:
- Çalışmanın adı için önerimiz "YAPI HİZMETLERİ GELİŞİM AŞAMALARI"
- Genel olarak her aşamada hangi disiplinden o aşamada ne beklendiği açıkça ifade edilmelidir. Ayrıca taslakta söz edilen disiplinlere ait “Teslim Süreçleri” dokümanı bu taslağın bir eki olmalıdır.
- TMMOB-Mimarlar Odası’nın İŞ AŞAMALARI LİSTESİ dikkate alınmalıdır.
- Etüt aşamasında oluşturulan zaman planı ve bütçe öngörüsü her aşamada güncellenmelidir.
- Tasarımın her aşamasında o aşamanın gerektirdiği disiplinler arası koordinasyon sağlanmalıdır.
- Proje (tasarım) müellifi olması sebebiyle, tasarımcı Yapı hizmetleri gelişim aşamalarının tamamında (kontrol, danışman vb. gibi işveren ile birlikte belirlenecek şekilde) olmalıdır.
- 9. Madde, İşletme-bakımdan sonra 10. Madde olarak Mimarlar odasının İş Aşamaları Listelerinde yer alan ‘’ Tasarımın Doğrulanması (Geri Besleme Aşaması) ’’ eklenmelidir.
Bu aşama sadece tasarım ve yapım aşamasındaki çalışmanın meslek odaları ile paylaşımı değildir. Tasarım ve yapımcıların sonradan tesisi ve kullanımını gözlemleyip, ‘’Ne planladık, ne öngördük, nasıl kullanıldı, memnun kalındı mı, sonuç iyi oldu mu?’’ konularını gözlemleyerek mesleklerinin gelişimine katkı sağlamalarıdır.
- BIM LOD seviyeleri bu çalışmada ilişkilendirilmelidir.
İNŞAAT PROJESİ GELİŞİM AŞAMALARI
ÇALIŞMANIN AMACI VE KAPSAMI
Ülkemizde yürürlükte olan, farklı disiplinler için ayrı ayrı hazırlanan tasarım hizmetlerine esas asgari ücret yönetmelikleri, en az bedel tariflerinde
İnşaat projelerinin başarılı yürütülmesi için görev alan tüm disiplinlerin iş birliği ve iletişimi her zaman önemli olmuştur. Buna ek olarak
Önerilen proje aşamaları için, disiplinlerin özelinde gerekli detay tanımlamalar, teslim edilmesi gereken dokümanlar ile aralarındaki ilişkilerin ve sorumlulukların netleştirilmesi için ayrı bir “Teslim Süreçleri” çalışması başlatılacaktır.
İnşaat projelerinde gelişen farklı tedarik stratejileri ve sözleşme tipleri, tasarım ilerlemesini ve farklı aşamalardaki çalışmaları değiştirmeyeceğinden, teknik şartnamelerin, keşif listelerinin, ihale belgelerinin hazırlanması, ihale yapılması ve mobilizasyon vb. süreçler aşamalara dahil edilmemiştir.
Dokümanın ilerleyen kısımlarında teknik şartname ve keşif listesinden uygulama tasarımı aşamasında bahsedilmektedir. Bu anlamda doküman kendi içinde çelişiyor. Teknik şartnameler ve keşif listeleri Elektrik İç Tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliği’nde de tanımlandığı şekilde kesin tasarım aşamasında yer almasını öneriyoruz.
Bilgi paylaşım ve teslim süreçleri proje özelinde planlanmalıdır.
Aynı zamanda, yerel ve idari yönetimlerin inceleme yapabilecekleri, inşaat ruhsat işlemleri için talep edilen bilgileri içeren çalışmaların
Belediye’de bulunacak olan tasarım çizimleri ” Uygulama Tasarımı ve Yapıldı Tasarımı Çizimleri ” olmalıdır.
0, 1 ve 2 aşamalarının mevcut TMMOB-Mimarlar Odası’nın İş Aşamaları Listesi ve Elektrik İç Tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliği’nde belirtildiği şekilde “Hazırlık ve Ön Etüt” ( Etüy ve Öneri Raporu) başlığı altında toplanmasını öneriyoruz.
İşveren gereksinimlerinin farklı
Etüt aşamasında işverenin yatırım vizyonu doğrultusunda ihtiyaçlar ve talepler belirlenip, bunların gerçekleşmesi için temel standartlara uygun olanaklar ve seçenekler tespit edilecektir. Proje için ihtiyaç programının ve mekânsal kullanım alanlarının tanımlanması, mekân ve işlev şemasının hazırlanması, imar durumu, kadastro, arsanın doğal ve zemin özelliklerinin saptanması, yapının çevre ile ilişkisinin analiz edilmesi çalışmaları yürütülecek, projenin ileriki aşamalarında izlenecek yol ve uygulanacak çalışma yöntemi, sözleşme tipi ve iş programı kararlaştırılacaktır.
İş programının kararlaştırılması için henüz çok erkendir ve hiçbir teknik disiplinin konu hakkında bir bilgisi yoktur ancak verecekleri bilgiler iş programına doğrudan etkili olacaktır. İş programı gibi iddialı bir ifade yerine “zaman planı” vb. daha uygun olur.Zaman planı tanımı ETP tarafından ayrıca gönderilecektir.
Bu aşamada, projenin kaynak kullanım ihtiyacı (elektrik, su, doğalgaz vb.) , verimlilik ve sürdürülebilirlik hedefleri ve tesis yönetim stratejisi belirlenir. Diğer paydaşların yapacağı çalışmalar ve bunların koordinasyon ve iletişim şeklinin netleştirilmesi amacı ile öncül hazırlık çalışmaları gerçekleştirilecek; etüt raporu, gerekli çizimler ve görseller hazırlanacak; gerekli idari, hukuki, teknik belgeler derlenecek ve bütçe çalışmaları yapılacaktır.
Etüt aşamasında tüm disiplinler devreye girmiş olmalıdır. Disiplinlere ait tüm fiziki ihtiyaçlar (elektrik, mekanik vb. ) bu aşamada paylaşılmalıdır.
2-
önerilerine uygun olarak şekillenen kavramsal tasarım için belirlenen içerik, ölçek ve detayda vaziyet planı, planlar, kesitler, görünüşler, görseller ve raporlar hazırlanır. Raporlarda, gerekli sistem seçimleri, işletme fonksiyonlarını sağlayacak teknik tesisat türleri, yapının ihtiyaç duyacağı enerji, su, yakıt vb. kaynakların nereden ve ne şekilde sağlanacağı açıklanır. Bu seçimlerin teknik, ekonomik ve mali gerekçeleri irdelenir.
Ön Tasarım Aşaması ayrı bir aşama olmamalı, Hazırlık ve Ön Etüt veya Ön Tasarım aşaması içerisinde yer almalıdır.
3- Ön
Ön
Bu aşamanın sonunda, tasarım ekibinin tüm paydaşlarının kendilerine gerekli olan alanları / mekânları / hacimleri yaklaşık olarak yapı(lar) dahilinde rezerve etmiş olması beklenir. Buna uygun olarak teknik tesisatların geçiş yerleri ile yaklaşık ölçüleri; makina ve ekipmanların yaklaşık yerleşimi belirlenir. Ayrıca proje ve hesaplara esas olacak verilerin tespit edildiği, hesap tarzlarının da teklif edildiği çalışmalar yapılır.
4- Kesin
Kesin
Ön tasarım aşamasında “Mekanların rezerve edilmiş olması ve buna uygun olarak teknik tesisatların geçiş yerleri ile yaklaşık ölçüleri belirlenmiş olmalı” deniyor. Kesin tasarım aşamasında ise “disiplinler arası koordinasyonun tamamlanmadığı” ifadesi var. Eğer geçiş yerleri ve ölçüleri belli ise çakışacak şekilde oluşturulamayacağına göre zaten disiplinler arası koordinasyon büyük ölçüde tamamlanmış demektir. Dolayısıyla bu iki aşama kendi içinde çelişiyor. Bu aşamaların her ikisi de tasarımcı(lar) tarafından yapıldığına göre, kesin tasarım aşamasında artık koordinasyon da sonuçlanmış olmalıdır. Uygulama firmasına “koordine edilmemiş” bir tasarım verilmemelidir. Kesin tasarım aşamasının ilgili Elektrik İç Tesisleri Proje Hazırlama Yönetmeliği’nde tanımlandığı üzere tasarımcının bütün çalışmalarını bitirdiği aşama olarak kabul edilmesi daha uygundur ve bu şekilde düzenlenmelidir.
Kesin tasarım aşaması disiplinler arası koordinasyonun tamamlandığı, ekipman ve malzeme bilgilerinin şartname ve keşiflerle tanımlandığı ihaleye esas aşamadır.
5- Uygulama
Uygulama
Yapının inşa edilebilmesi için, yapıda yer alan tüm donatım sistemleri, yapıyı etkileyen bütün elemanları, birleşme şekillerini, sistem detaylarını, imalatlarla ilgili tüm bilgileri ve referansları ile Uygulama Kural Standartlarına ve Yapı Malzemeleri Yönetmeliğine uygunluğunun teyit edildiği montaj ve yapım özelliklerini içeren; gerekli tüm ölçülerin ve malzemelerin işlendiği, büro ve şantiyede her türlü imalat aşamasında kullanılabilecek nitelikte ve yeterlilikte hazırlanmış çizimler,
Bakınız ETP Genel Notlar Madde 4.
6-
Bu aşamada,
İmalat projesi aşaması imalat detayları,sistem ve montaj detayları olarak uygulama tasarımı içindedir. Bu sebeple 5 ve 6. aşamalar birleştirilmelidir.
Uygulama tasarımı aşamasında proje (tasarım) müellifinin danışman olarak yer almadığı projelerde yapılan değişikliklerde proje (tasarım) müellifinden onay alınması ile ilgili bir ibare yer almalıdır.
7- Yapım Aşaması ve Yapıldı Tasarımı Çizimleri
Yapım aşaması, iş programına uygun olarak tüm disiplinlere ait imalatların sahada gerekli mesleki ve kalite kontrol süreçleri denetiminde gerçekleştirilmesini kapsar.
Bu aşamada, imalat ve montajı tamamlanarak işletmeye alınma aşamasına gelmiş olan yapının tamamlanmış, gerçekleşen durumunu gösteren "
Yapım aşamasında yükleninin yapacağı değişikliklerin diğer sistem ve disiplinleri etkilemeyecek derecede küçük değişiklikler olması gerektiği bu dokümanda da ele alınmalıdır. Yüklenici tarafından yapılabilecek tasarım değişiklikleri her disiplin için ayrı ayrı tanımlanmalıdır.
8-Kabul-Teslim Aşaması
Projenin sözleşme dahilindeki şartname, uygulama tasarımı ve yapıldı tasarım çizimlerine, güncel yönetmeliklere ve güncel standartlara, tüm
Tespit edilen eksikler tamamlanarak geçici kabulun sonuçlandırılmasından sonra Yapıldı Tasarım Çizimleri ve Uygulama Tasarımları tüm teknik bilgiler, bakım ve işletme kılavuzları yapının bakım işletme ekibine teslim edilir, bu teslimle birlikte bakım işletme ekibinin tüm sistemlerle ilgili eğitimleri yüklenici tarafından gerçekleştirilir.
(Açıklama :Projenin fen ve sanat kurallarına uygun yapılıp yapılmadığı bu aşamada değil çok daha önce ve hatta her kademede ayrı ayrı denetlenmelidir. Bu aşamada belirlenen eksikler imalat bir yana tasarıma dönmeyi bile gerektirebilir.)
9-İşletme ve Bakım Aşaması:
Proje tasarım ve inşa bilgilerinden faydalanarak yapının kullanıldığı, işletildiği, bakım ve onarımının yürütüldüğü ve yaşam döngüsünün bir parçası olarak kısmı veya tümüyle yenilendiği, onarıldığı veya tadil edildiği aşamadır. İşveren ve/veya proje ekibi, hizmetlerini iyileştirmek üzere binanın kullanım sonrası performans ve memnuniyetini ölçmek üzere “Kullanım Sonrası Değerlendirme” gerçekleştirilebilir. Bu aşamada, yenileme, revizyon vb. çalışmalar, yeni proje niteliği ile ihtiyaç duyulan aşamalardan geçmeli ve
Yapım Projesi Gelişim Aşama Önerileri:
- Hazırlık ve Ön Etüt
- Stratejik Planlama Aşaması
- Etüt Aşaması
- Kavramsal Tasarım Aşaması
- Ön Tasarım
- Kesin Tasarım
- Teknik Şartnameler
- Metraj- Keşif ve Maliyet Analizi
- İhale Belgelerinin Hazırlanması
- İhale Aşaması
- Uygulama Tasarımı
- Sistem ve Montaj Detayları
- İmalat Detayları
- Mesleki Kontrollük
- Yapıldı Tasarımı Çizimleri
- Kabul-Teslim
- Kesin Hesaplar
- İşletme ve Bakım
- Geri Besleme Çalışmaları
Paylaş:
SON YAZILAR
ISO 17840: Dünya Çapındaki İlk İtfaiyeci Standardı Bölüm-2
02 Temmuz 2024
ISO/IEC 27001:2022 KOBİ El Kitabı:2024 Yayınlandı!
27 Haziran 2024
Yeşil Hidrojen Ekosistemine Doğru (RES4 Afrika Vakfı) Bölüm-4
27 Haziran 2024
E-BÜLTEN KAYIT
Güncel makalelerimizden haberdar olmak için e-bültene kayıt olun!
Güncel makalelerimizden haberdar olmak için e-bültene kayıt olun!